Hiệu quả từ phương án tái sử dụng nguồn nước qua xử lý
Hiện nay, biến đổi khí hậu ngày càng diễn ra mạnh hơn gây ra nhiều ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của người dân, trong đó tỉnh Quảng Trị chịu tác động không nhỏ. Tình trạng khô hạn dẫn đến khan hiếm nước đang ngày một trầm trọng là một trong những thách thức lớn đối với sự phát triển KT-XH của Quảng Trị. Thêm vào đó, nguồn nước bị ô nhiễm cũng trở thành vấn đề cấp bách hiện nay. Vì thế, vấn đề tiết kiệm nước và tái sử dụng nước thải sau xử lý đang được nghiên cứu và triển khai thực hiện ở nhiều địa phương và trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực chế biến nông sản đưa lại nhiều hiệu quả thiết thực. Nằm trong mục tiêu tiết kiệm nước, Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ đã triển khai giải pháp tái sử dụng nguồn nước qua xử lý để đưa vào sản xuất cao su. Đây được được xem là giải pháp tổng hợp căn cơ, hiệu quả và lâu dài trong điều kiện diễn biến ngày càng phức tạp của thời tiết hiện nay.
Nhà máy chế biến cao su Cam Lộ có công suất 5.000 tấn sản phẩm/năm với khoảng 100 lao động trực tiếp tại nhà máy. Với quy mô nhà máy và số cán bộ công nhân lao động khá đông, hàng ngày lượng nước bơm từ 3 giếng ngầm để phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt tại nhà máy không đáp ứng đủ nhu cầu. Bình quân sản xuất mỗi tấn mủ SVR10 tiêu hao khoảng 4 m3 nước. Do đó, trước đây nhà máy phải ngừng sản xuất xen kẽ thời gian trong ngày để giếng tích đủ nước mới tiếp tục hoạt động nên năng suất lao động không cao. Việc sử dụng nhiều nước trong chế biến mủ cao su cũng đồng thời thải ra nhiều lượng nước thải trong quá trình sản xuất làm ảnh hưởng đến các điều kiện vệ sinh môi trường, gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước khi thải vào môi trường.
Vì thế nhà máy đã xây dựng hệ thống vận hành nước thải rất khoa học trên diện tích gần 1 ha qua nhiều bể chứa lắng lọc và xử lý. Bể chứa nước thải thỉnh thoảng được tiến hành sục khí và sử dụng các chất ô xy hóa mạnh nhằm hạn chế sự phát triển các chất gây mùi và triệt tiêu điều kiện phân hủy kỵ khí. Nguồn nước thải qua xử lý tại hệ thống xử lý nước thải đạt cột B theo TCVN mỗi ngày xử lý 60- 80 m3đang sử dụng để nuôi cá tại hồ số 4. Tuy nhiên, hồ số 4 thường xuyên có nguy cơ đầy buộc phải thải ra ngoài. Mỗi năm, nhà máy phải chi phí 35 triệu đồng để thải nước ra môi trường vừa gây lãng phí vừa ảnh hưởng lớn đến môi trường sinh thái.
 |
| Nước thải đã qua xữ lý được bơm vào để tái sử dụng |
Từ thực tiễn đó, anh Hồ Đăng Vinh, Giám đốc Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ đã xây dựng giải pháp sáng kiến kỹ thuật tái sử dụng nguồn nước qua xử lý dựa trên nguyên lý hóa học và vật lý. Theo đó nguồn nước thải sẽ được xử lý thông qua việc xây tháp chứa nước với thiết kế 8 m3 và tại đây nước lại được tiếp tục xử lý lần cuối qua men vi sinh.
Anh Hồ Đăng Vinh cho biết cụ thể về nguyên lý thực hiện sáng kiến cải tiến kỹ thuật này: Về nguyên tắc xử lý là nước sản xuất ra, sử dụng công nghệ thân thiện với môi trường là không dùng hóa chất mà dùng men vi sinh để xử lý, hệ thống xử lý này đi qua nhiều hồ, hồ đầu tiên lắng bùn, các hồ tiếp theo là tách những hạt cao su ở trong nước thải ra để tái sử dụng, sau đó qua hệ thống hồ lên men yếm khí, rồi qua hồ lên men háo khí, cuối cùng là hồ chứa đã đi qua toàn bộ hệ thống xử lý nước đạt cột B theo TCVN đang được sử dụng nuôi cá. Nước ở hồ nuôi cá càng ngày càng nhiều thêm nên nhà máy sử dụng nước ở hồ này đưa lên tháp nước tiếp tục xử lý bằng men vi sinh để đưa vào tái sử dụng mang lại hiệu quả cao. Nhờ tái sử dụng nước đã qua xử lý nhà máy đã chủ động được nguồn nước, giảm số giờ hoạt động của máy bơm nước ở các giếng và dây chuyền sản xuất không phải dừng lại để chờ nước như trước đây. Khi áp dụng giải pháp tái sử dụng nước vào sản xuất đã tạo được một chuỗi giá trị tích cực, nhất là góp phần vào việc tăng năng suất lao động, giảm chi phí đầu vào, hạ giá thành sản phẩm mà chất lượng mủ cao su vẫn đạt cao, đảm bảo sức khỏe cho người lao động và giảm khối lượng xả nước thải ra môi trường. Từ hiệu quả mang lại của sáng kiến kỹ thuật tái sử dụng nguồn nước ở nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ, Công ty cổ phần Tổng công ty thương mại Quảng Trị sẽ phổ biến ứng dụng nhân rộng phù hợp trong các hoạt động sản xuất kinh doanh của các nhà máy khác trực thuộc công ty.
Ông Phan Văn Sinh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tổng công ty thương mại Quảng Trị cho biết: Tái sử dụng nước ở Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ là một sáng kiến lớn sẽ được công ty nhân rộng ứng dụng cho nhà máy tinh bột sắn để hoàn lưu nước thải, không đưa nước thải ra môi trường. Việc hoàn lưu nước thải đem lại tiết kiệm lớn như điện, nước, phí thải môi trường và có tác dụng lớn trong bảo vệ môi trường.
Trước tình trạng thiếu nước sạch ngày càng nghiêm trọng, việc tái sử dụng nước đóng vai trò quan trọng trong đời sống KT- XH của mỗi địa phương, đơn vị. Vì thế, giải pháp sáng kiến kỹ thuật tái sử dụng nguồn nước được ứng dụng vào sản xuất tại Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ có ý nghĩa rất lớn, không chỉ giảm thiểu ô nhiễm môi trường thông qua nguồn nước thải mà còn tiết kiệm nguồn chi phí khá lớn, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, đặc biệt là đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ sản xuất trong điều kiện khô hạn.
Bài, ảnh: VÕ THÁI HÒA ( Báo QT)